To musisz wiedzieć o rozliczeniu podatkowym w Norwegii

Rozliczenia podatkowe to dla wielu Polaków w Norwegii czas, kiedy przy skompletowaniu odpowiednich dokumentów, mogą otrzymać wysoki zwrot podatku. Ma to związek ze znaczną ilością ulg podatkowych, które przyznawane są obcokrajowcom rozpoczynającym pracę w Norwegii lub już tu pracującym, którzy pozostawili członków swojej rodziny w Polsce. Niestety ostatnie lata pokazują, że wiele odpisów, z których można było korzystać, zostaje zlikwidowanych. W związku z tym coraz trudniej jest zapewnić sobie zwrot podatku będący równowartością lub wielokrotnością dotychczasowego miesięcznego wynagrodzenia.

O jakie ulgi podatkowe można było wnioskować?

Do jednej z najbardziej popularnych ulg podatkowych należała ulga 10% (standardfradrag), która przysługiwała przez pierwsze 2 lata od chwili osiągnięcia rezydencji podatkowej. Wnioskowali o nią głównie pracownicy sezonowi, osoby nieposiadające rodzin w Polsce lub ci, którzy nie spełniali warunków do rozliczania się w statusie pendler. Podstawową zasadą, która charakteryzowała ulgę 10%, była możliwość odliczenia odpisu w maksymalnej kwocie 40 000 NOK. Jej wysokość zależna była od osiągniętego dochodu. Dotyczyła tych, którzy samodzielnie ponosili koszty związane z wyżywieniem i zakwaterowaniem w Norwegii. W przypadku tych, u których pracodawca ponosił część kosztów, ulga ta mogłaby być nieopłacalna. Ubieganie się o tę ulgę nie wymagało od podatnika dostarczania dodatkowej dokumentacji. Rok 2018 był ostatnim, w którym można było uwzględnić w swoim rozliczeniu ulgę 10%.

Kolejną, równie popularną ulgą była możliwość uwzględnienia w rozliczeniu podatkowym drugiej klasy podatkowej ze względu na brak lub niskie dochody współmałżonka. Osoba, która chciała wnioskować o ten odpis, musiała być w związku małżeńskim dłużej niż od października roku poprzedzającego rok rozliczeniowy oraz posiadać wspólny adres zameldowania. Aby urząd mógł przyznać tę ulgę, niezbędne było przedstawienie niżej wymienionych dokumentów:

• aktu małżeństwa,
• zaświadczenia o zameldowaniu zawierającego informacje o wspólnym zameldowaniu w roku, którego dotyczyło rozliczenie,
• zaświadczenia o dochodzie współmałżonka z urzędu skarbowego.

Powyższa lista obowiązywała wyłącznie wówczas, gdy drugi współmałżonek mieszkał w Polsce. W przypadku ubiegania się o drugą klasę podatkową, gdy oboje współmałżonków mieszkało w Norwegii, urząd automatycznie posiadał informacje na temat tego, czy nabyło się do niej prawo. Ulga ta również została zniesiona. Ważne jest to, że urząd do roku określał, jaki dochód może być maksymalnie osiągnięty przez współmałżonka. Dla przykładu w roku 2017 małżonek musiał osiągnąć dochód niższy niż 46 640 NOK, który po przeliczeniu według średniego kursu wynosił 21 296 PLN brutto. Ostatnim rokiem, w którym można było uwzględnić drugą klasę podatkową, był rok 2017.

Mimo że Urząd Podatkowy uniemożliwił uwzględnianie wyżej wspomnianych ulg podatkowych w rozliczeniu, należy pamiętać, że jeżeli miało się do nich prawo w latach poprzednich, można złożyć korektę podatkową. Prawo mówi o tym, że można składać je nawet do 10 lat wstecz.

O jakie ulgi można nadal ubiegać się w rozliczeniu podatkowym w Norwegii?

Do ulg podatkowych, które przynoszą najwyższe zwroty podatkowe, zalicza się możliwość rozliczania w statusie pendler. Dzieli się go na dwa rodzaje. Pierwszy z nich to status pendler podróżujący do rodziny. Jakie warunki należy spełnić, aby skorzystać z tej ulgi podatkowej?

• posiadanie żony/ dziecka w Polsce,
• wspólny meldunek z rodziną w roku, którego dotyczy rozliczenie,
• regularne podróżowanie do rodziny (minimum 3 razy w roku).

Status ten daje możliwość uwzględnienia odpisów związanych z ponoszeniem kosztów dotyczących pobytu i pracy w Norwegii. Należą do nich m.in. koszty ponoszone na zakwaterowanie, wyżywienie, dojazdy do pracy i podróże do Polski. Aby móc je uwzględnić, osoba rozliczająca się jako pendler podróżujący do rodziny musi przedstawić niżej wymienione dokumenty:

• akt urodzenia dziecka lub akt małżeństwa,
• aktualne zaświadczenie o wspólnym zameldowaniu z dzieckiem i/lub żoną w roku, którego dotyczy rozliczenie,
• imiennie potwierdzenia podróży (karty pokładowe, potwierdzenia rezerwacji, zawierające dane personalne, datę podróży, miejsce oraz koszt w przypadku biletów promowych),
• dokumentację potwierdzająca wydatki na czynsz i/lub prąd w Norwegii, w formie odcinków z pensji lub potwierdzeń przelewów bankowych.

Co w przypadku pendlera samotego? Jakie warunki musi spełnić?

• dysponować samodzielnym mieszkaniem w Polsce,
• dysponować niesamodzielnym mieszkaniem w Norwegii,
• regularnie podróżować do mieszkania (minimum raz na 3 tygodnie).

Czym jest samodzielne mieszkanie w Polsce?

• mieszkanie większe niż 30m2 na osobę. W przypadku zamieszkiwania z większa ilością osób należy doliczyć do metrażu dodatkowo 20m2 na każdą osobę,
• posiada dostęp do bieżącej wody i kanalizacji.
• Osoba wnioskująca o rozliczanie się w statusie samotny pendler mieszka w nim przynajmniej rok i może z niego korzystać przez 7 dni w tygodniu.

Czym jest niesamodzielne mieszkanie w Norwegii?

• nie jest większe niż 30m2 na osobę. W przypadku zamieszkiwania z większą ilością osób należy doliczyć do metrażu dodatkowo 20m2 na każdą osobę,
• nie posiada dostępu do bieżącej wody,
• osoba wnioskująca o status samotnego pendlera mieszka w nim krócej niż rok i nie może z niego korzystać 7 dni w tygodniu.

Warto zauważyć że, aby uznać mieszkanie za samodzielne, należy spełnić wyłącznie jeden z wyżej wymienionych zaleceń. Możliwe jest także wnioskowanie o ulgi samotnego pendlera, jeżeli podatnik posiada dwa samodzielne mieszkania w Polsce i w Norwegii. Wówczas musi:

• posiadać mieszkanie własnościowe w Polsce,
• być w nim zameldowanym przez minimum 3 lata,
• metraż mieszkania musi być co najmniej 2 razy większy niż mieszkanie w Norwegii (na osobę),
• mieszkać w nim przynajmniej rok i może z niego korzystać przez 7 dni w tygodniu.

Wymagana dokumentacja jest zależna od tego, jakie ulgi w statusie pendler chce uwzględnić podatnik. Do podstawowych należą:

• imiennie potwierdzenia podróży (karty pokładowe, potwierdzenia rezerwacji), muszą zawierać informacje, takie jak: dane personalne pasażera, data podróży oraz koszt w przypadku biletów promowych,
• dokumentacja potwierdzająca opłaty za czynsz i/lub prąd w Norwegii, np. odcinki z pensji lub potwierdzenia przelewów bankowych z danymi nadawcy i odbiorcy przelewu,
• zaświadczenie o posiadaniu lub wynajmowaniu mieszkania w Polsce – dokument musi być przetłumaczony oraz konieczne jest przedstawienie tłumaczenia wraz z oryginałem w języku polskim,
• zaświadczenie dotyczące wielkości mieszkania w Norwegii.

Jednym z odpisów, o który może wnioskować tylko część podatników rozliczających się jako pendler samotny lub pendler podróżujący do rodziny, są diety. Do roku 2018 każdy z nich miał prawo do otrzymania diety za każdy dzień pobytu w Norwegii, o ile nie otrzymywał jej od pracodawcy. Rok 2018 wprowadził wiele ograniczeń. Od teraz prawo do diety oraz jej stawkę określa się, biorąc po uwagę rodzaj zakwaterowania:

Rozliczanie się w statusie pendler daje możliwość uwzględnienia dodatkowych odpisów. Należą do nich odpis rodzicielski (dla pendlera podróżującego do rodziny) oraz odpis za odsetki od kredytu w Polsce.

Czym jest odpis rodzicielski? Kto ma do niego prawo?

W przypadku ponoszenia kosztów związanych z pobytem dziecka w przedszkolu lub na zajęciach pozalekcyjnych można wnioskować o uwzględnienie dodatkowej ulgi podatkowej. Maksymalna jej wysokość to 25 000 NOK na pierwsze dziecko oraz 15 000 NOK na każde kolejne. Ważne jest to, że urząd określa ściśle, jakie zajęcia można odliczać. Muszą one odbywać się po południu, po zajęciach szkolnych lub rano przed lekcjami. Wyłączone są wszelkie zajęcia, które odbywają się wieczorami, w weekendy oraz są lekcjami dodatkowymi. Dokument uprawniający do otrzymania ulgi musi zawierać dane płatnika, dane dziecka, którego dotyczą poniesione koszty, informacje, czego dotyczą oraz poniesioną kwotę.

Odpis podatkowy za odsetki od kredytu

Urząd w Norwegii posiada informacje na temat zobowiązań kredytowych zaciągniętych w Norwegii. W związku z tym informacje na temat opłaconych odsetek są zawarte automatycznie we wstępnym rozliczeniu podatkowym (Skattemelding). Inna sytuacja dotyczy tych osób, które chcą odliczyć odsetki od zagranicznego kredytu. Odliczenie odsetek od kredytu w Polsce jest ograniczone określonymi przepisami. Występują dwie grupy osób, które mogą je uwzględnić w rozliczeniu:

• osoba, która mieszka w Norwegii na stałe wraz z rodziną i posiada tam majątek,
• podatnik mieszkający w Norwegii tymczasowo, czyli nie jest rezydentem podatkowym, jednak osiągnięty przez niego dochód w Norwegii stanowi 90% całkowitego w danym roku.

Spełniając jeden z wyżej wymienionych warunków, aby móc uwzględnić opłacone odsetki, niezbędne jest przedstawienie zaświadczenia z banku, które zawiera informacje na temat danych kredytobiorców, wysokości opłaconych odsetek. Należy je przetłumaczyć i przedstawić w norweskim urzędzie wraz z dokumentem w języku polskim.