Najważniejsze sprawy do załatwienia po przeprowadzce do Norwegii

Przeprowadzka każdej osoby do obcego kraju jest stresująca. Nie tylko ze względu na całkowitą zmianę środowiska, ale także ze względu na konieczność dopełnieniu wielu formalności związanych z pobytem. Całe szczęście norweskie przepisy nie są bardzo skomplikowane. Dzięki ich znajomości zaoszczędzisz sobie wiele nerwów oraz zyskasz świadczenia, które zapewnią ci dobry start.

Rejestracja pobytu w Norwegii

Osoby, które przeprowadzają się do Norwegii i zamierzają tu mieszkać jednorazowo dłużej niż 3 miesiące, powinny zarejestrować swój pobyt na policji. W tym celu należy założyć sobie konto na stronie UDI, czyli Urzędzie do Spraw Cudzoziemców, oraz złożyć odpowiedni wniosek. Po wykonaniu tych czynności niezbędne jest umówienie wizyty na policji i stawienie się tam z kompletem dokumentów. W zależności od sytuacji, w której się znajdujesz, musisz przygotować inną dokumentację:

• osoba poszukująca pracę – wystarczy ważny dokument tożsamości,
• osoba zatrudniona – ważny dokument tożsamości, dokument potwierdzający zatrudnienie czyli umowa lub pisemne potwierdzenie od pracodawcy o zatrudnieniu,
• łączenie rodzin – jeżeli przeprowadzasz się do członka rodziny (małżonka, rodzica), który już posiada pozwolenie na pobyt, musisz stawić się wraz z nim i okazać ważny dokument tożsamości, akt małżeństwa/akt urodzenia wraz z Apostille przetłumaczony przysięgle na język norweski lub angielski; osoba, do której przyjeżdża, powinna mieć ze sobą umowę o pracę lub potwierdzenie zatrudnienia.

Uzyskanie numeru personalnego

Każdy, kto podjął pracę w Norwegii, powinien uzyskać numer identyfikacyjny, który stanowi odpowiednik polskiego numeru PESEL. W tym celu należy udać się do Skatteetaten i złożyć odpowiedni wniosek oraz potwierdzić swoją tożsamość poprzez stawienie się w urzędzie wraz z dokumentem tożsamości. Jakie rodzaje numerów wyróżniamy?

• D-nummer, czyli tymczasowy numer personalny, który jest nadawany obcokrajowcom planującym przebywać w Norwegii do 6 miesięcy,
• Fødselsnummer, czyli stały numer personalny, nadawanym tym osobom, które planują mieszkać w Norwegii na stałe.

Pamiętaj, że jeżeli przechodzisz przez proces łączenia rodzin, numer personalny jest Tobie nadany automatycznie. Nie masz zatem dodatkowego obowiązku stawienia się w urzędzie.

Zamówienie karty podatkowej

W chwili, gdy posiadasz już numer personalny i wkrótce zaczniesz pracę, powinieneś zamówić kartę podatkową. W Norwegii podatek, który jest potrącany od Twojego wynagrodzenia, jest zależny od tego, jaki dochód przewidujesz osiągnąć w całym roku podatkowym. Jeżeli nie zamówisz karty, Twój pracodawca może potrącić Tobie nawet 50% zaliczki na podatek. Gdy znajdziesz się w takiej sytuacji, odzyskasz nadpłacone pieniądze, dopiero po zakończeniu roku podatkowego, gdy otrzymasz wynik rozliczenia podatku.

Od kilku lat osoby niebędące norweskimi rezydentami podatkowymi mogą występować o potrącanie podatku według kildeskatt, czyli według stałego 25%. Ci jednak nie będą mieli prawa rozliczać się ani starać o dodatkowe ulgi podatkowe. Jeżeli chciałbyś móc złożyć rozliczenie, powinieneś zamówić sobie normalną kartę podatkową.

Uzyskanie dostępów na norweskie strony urzędowe

Od wielu lat w Norwegii odchodzi się od załatwiania formalności urzędowych pocztą tradycyjną. Większość spraw możesz załatwić online. Warto jest, abyś uzyskał do nich dostęp. Istnieje kilka rodzajów dostępów, należą do nich:

• kody MinID – dają one niepełny dostęp do stron urzędowych, jednak dzięki nim będziesz mógł wykonać, np. swoje rozliczenie podatku elektronicznie, zmienić swój adres korespondencyjny, zamówić lub zaktualizować kartę podatkową.
• BankID/Buypass – dają one pełny dostęp do załatwiania wszelkich formalności urzędowych. Poza wyżej wspomnianymi, możesz także wnioskować o zasiłki dosłanie elektronicznie, korespondować z NAV, czy zamówić Dokument S1 i EKUZ uprawniające do bezpłatnej opieki medycznej poza granicami Norwegii.

Wnioskowanie o świadczenia socjalne

Osoby, które dopełniły wszystkich wcześniejszych formalności oraz przepracowały minimum jeden miesiąc w Norwegii, mogą wnioskować o norweskie świadczenia socjalne. Do najważniejszych z nich, do których nabywasz prawo po wspomnianym wcześniej miesiącu, należą:

• zasiłek rodzinny – przysługujący od narodzin dziecka do ukończenia przez nie 18 roku życia. Świadczenie wynosi 1 676 NOK miesięcznie na dziecko poniżej 6 roku życia oraz 1 054 NOK na dziecko między 6. a 18 rokiem życia miesięcznie,
• zasiłek opiekuńczy – przysługujący na dziecko pomiędzy 13. a 23 miesiącem życia w kwocie 7 500 NOK miesięcznie, jeżeli dziecko nie uczęszcza do państwowego żłobka lub przedszkola.

Pamiętaj jednak, że musisz sprawdzić, czy powinieneś pobierać zasiłek w Polsce, czy w Norwegii, ponieważ obowiązuje tu system koordynacji świadczeń. W Polsce przysługuje 500+ oraz RKO, które są takimi świadczeniami, jak norweski zasiłek rodzinny i opiekuńczy.

O jakich pozostałych sprawach warto pamiętać?

Wspominaliśmy wcześniej, że dzięki elektronicznym dostępom do norweskich urzędów, możesz uzyskać także bezpłatną opiekę medyczną poza granicami w Norwegii. Poniżej przedstawimy szczegóły dotyczące Dokumentu S1, EKUZ oraz innych sprawach wartych Twojej uwagi.

• Dokument S1 – uprawnia do korzystania z bezpłatnej opieki medycznej w Polsce, zarówno podczas doraźnej pomocy, jak i leczenia chorób przewlekłych. Na podstawie Dokumentu S1 możesz także objąć swoim ubezpieczeniem członków Twojej rodziny. Dokument S1 można zamówić elektronicznie oraz składając wniosek papierowy,
• EKUZ, czyli Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego – uprawnia do korzystania z opieki medycznej poza granicami Norwegii, wyłącznie w nagłych wypadkach, jak np. złamanie. Podobnie jak w przypadku Dokumentu S1, możesz ją zamówić zarówno papierowo, jak i elektronicznie,
• Oświadczenie własne do zagranicznego zwolnienia – jeżeli podczas pobytu w Polsce zachorujesz, masz prawo ubiegać się o przyznanie zasiłku chorobowego z Norwegii. Musisz poinformować o swojej chorobie pracodawcę, a także dostarczyć do NAV zwolnienie wraz z oświadczeniem własnym do zagranicznego zwolnienia.

Ważne jest, abyś od momentu przeprowadzki do Norwegii zbierał wszystkie swoje dokumenty urzędowe. Jeżeli jesteś osobą, która ma prawo do ulg podatkowych, powinieneś dbać o to, aby każdy z dokumentów uprawniających Cię do nich był przez Ciebie zachowany. Dzięki nim po zakończonym roku podatkowym możesz zyskać zwrot podatku. Jeżeli zastanawiasz się, czy masz będziesz miał do nich prawo, Czytaj więcej